تعاریف مختلفی از استارتاپ وجود دارد. برخی معتقدند استارتاپ به هر کسب و کار نوپایی که قصد ورود به بازار دارد و قرار است نیاز عده‌ای از افراد را رفع کند می‌گویند ولی برخی دیگر استارتاپ را کسب و کاری می‌دانند که با استفاده از تکنولوژی سعی در رفع نیاز افراد داشته باشد.
در ایران نیز این روزها شاهد ظهور استارتاپ‌های متعددی هستیم. حتی شرکت‌هایی نیز وجود دارند که در صورت مقبول بودن طرح و آنچه که استارتاپ در پی رسیدن به آن است، درصدد حمایت از این کسب و کار برمی آیند. استارتاپ‌های موفق ایرانی امروزه شامل دیجی کالا، گروه اسنپ، ایسمینار، دفتر شما، علی بابا و … است.
هرچند در سال‌های اخیر فعالیت جوانان ایرانی برای راه اندازی شرکت استارتاپی بسیار افزایش یافته است، اما برعکس اتفاقات خوبی که برای اکثر شرکت‌های استارتاپی در کشورهای توسعه یافته رخ می‌دهد، سرنوشت فعالان استارتاپی ایرانی آن‌چنان با موفقیت همراه نیست. دفتر توسعه کار آفرینی در ایران دلایل عمده و ساختاری برای شکست کارآفرینان استارتاپ‌ها را ذکر کرد که به اختصار درباره این دلایل می‌خوانیم:
۱– عدم وجود ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻣﻌﻨﻮی و کپی رایت
ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ دارای اﯾﺪه ﺟﺪﯾﺪی اﺳﺖ و ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ اﯾﻦ اﯾﺪه را ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮل تبدیل ﮐﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﮐﺸﻮر از او ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ و اﻣﮑﺎن ﮐﭙﯽ ﺑﺮداری را از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮد. در اﯾﺠﺎد اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ دارد. در واقع ﺑﺪون داﺷﺘﻦ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﻪ بتواند از ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﻨﺪ اﻣﮑﺎن رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻋﺪم وﺟﻮد ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺣﻮزه ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ و اﺟﺮاﯾﯽ ﻧﺸﺪن ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ. در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ در ﮐﺸﻮر ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺑﺼﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﮐﺎراﯾﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﺪهﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ درﭘﯽ اﯾﺠﺎد اﺳﺘﺎرﺗﺎپ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻣﯿﺪ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﺧﻮد داشته ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺣﺘﯽ اﮔﺮ اﯾﻦ اﻓﺮاد اﯾﺪهﻫﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ آن را ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﻨﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﻓﺮاد دﯾﮕﺮی از اﯾﺪه و ﻣﺤﺼﻮﻻت آﻧﻬﺎ ﮐﭙﯽ ﺑﺮداری ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮای ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر آﻧﻬﺎ ﭼﺎلشی جدید اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ. از ﻫﻤﯿﻦ رو ﯾﮑﯽ از اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ وﺟﻮد ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ در ﮐﺸﻮر اﺳﺖ و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﺗﺪوﯾﻦ و اﺟﺮاﯾﯽ ﻧﺸﻮﻧﺪ موفقیت استارتاپ‌ها سخت‌تر خواهد شد.
۲– نبود ﺻﻨﺪوق ﻫﺎی ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری رﯾﺴﮏ ﭘﺬﯾﺮ
ﯾﮑﯽ از وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﻬﻢ اﺳﺘﺎرتاپ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﯿﻮه ﺟﺪﯾﺪی از ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ را آﻏﺎز ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. در واﻗﻊ ﻓﺮق اﺳﺘﺎرتاپ ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﺴﺐ وﮐﺎر ﻧﻮﭘﺎی ﻋﺎدی اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻗﺒﻠﯽ ﻧﺪارد و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ رﯾﺴﮏ ﻫﺎی ﺧﺎص ﺧﻮدش را دارد. ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﯾﮋگیﻫﺎی ﺧﺎص اﺳﺘﺎرتاپ ۸۰ تا ۹۰ درﺻﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاران رﻏﺒﺖ ﮐﻤﯽ ﺑﺮای ﻣﺸﺎرﮐﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاران ﺗﻤﺎﯾﻞ دارﻧﺪ در ﺟﺎﯾﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺧﻮد را ﺻﺮف ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ رﯾﺴﮏ ﮐﻤﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﭘﻮل آﻧﻬﺎ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﯿﺮد. ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاران ﺧﺼﻮﺻﯽ، ﺗﻤﺎﯾﻞ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ در ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاریﻫﺎی ﺑﺎ رﯾﺴﮏ ﺑﺎﻻ ﻧﺪارﻧﺪ. در ﻧﻈﺎم ﺑﺎﻧﮑﯽ ﻣﺎ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ اﺻﻼ ﺧﻮد را ﻣﺘﻮﺟﻪ رﯾﺴﮏ ﻧﻤﯽداﻧﻨﺪ و ﺗﻤﺎم ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ آن را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ. ﯾﻌﻨﯽ اﮔﺮ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮد ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻤﺎم ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﺎﻧﮏ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ و ﺗﻤﺎم ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﻃﺮح ﺑﺮﻋﻬﺪه خود او ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺬب ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﺮای اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار ﺑﺎﺷﺪ و ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮐﺎر آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺟﺪی ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﻮاره ﺟﺬب ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬار ﺑﺮای ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت اﺻﻠﯽ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮐﺎر آﻧﻬﺎ اﺳﺖ.
۳– فقدان زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﻻزم
ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎی ایران ﻏﺎﻟﺒﺎ در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت، ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻗﺮار دارﻧﺪ. اکثر اﺳﺘﺎرﺗﺎپﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ راه اﻧﺪازی ﺷﺪهاﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی و حوزه‌های مرتبط ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ ﯾﮑﯽ از اﻟﺰاﻣﺎت ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آن‌ها، وﺟﻮد زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﻻزم در ﺣﻮزه ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ. زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺮاﻣﻮن فناوری ﺑﺎﺷﺪ و ﭘﺎﯾﻪ اﺻﻠﯽ آن ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی است ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی آن ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺑﻮد.
ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﺎﻻ، اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﭘﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎی ﺑﺎﻧﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ، ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﺑﻮدن اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ، ﮔﺴﺘﺮش ﺷﺒﮑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه، دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ در مکان‌های مختلف از ﺟﻤﻠﻪ زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﻣﻬﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎرﻫﺎی آﻧﻼﯾﻦ و اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ﺿﺮوری ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺪون وﺟﻮد دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻓﺮاﮔﯿﺮ و ارزان ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ اﻣﮑﺎن ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮر ﻣﺎ در ﺣﻮزه زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎی ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺣﻮزه ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺣﻮزه ﻓﺎﺻﻠﻪ زﯾﺎدی دارﯾﻢ. ﺑﺮ اﺳﺎس آﻣﺎرﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺳﺮﻋﺖ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ و در ردهﻫﺎی اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻗﺮار دارﯾﻢ. ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ، ﻗﯿﻤﺖ آن ﻧﯿﺰ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺴﯿﺎری از اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﮔﺮان‌تری دارﯾﻢ. اﯾﻦ عوامل می‌تواند ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺰرگ ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ.
۴- ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﻓﻀﺎی ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر
ﭼﯿﺰی ﮐﻪ در ﻣﻮرد ﮐﺴﺐ وﮐﺎرﻫﺎی اﺳﺘﺎرتاﭘﯽ اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋه‌ای دارد، ﺳﺮﻋﺖ در اراﺋﻪ ﮐﺎر اﺳﺖ .ﮐﺴﯽ ﮐﻪ اﻗﺪام ﺑﻪ راه اﻧﺪازی اﺳﺘﺎرتاپ ﻣﯽﮐﻨﺪ، مسئله سرعت را ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ. ﺑﺴﯿﺎری از اﯾﺮادﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﻃﺮح اوﻟﯿﻪ در ﺻﻮرﺗﯽ ﺧﻮدﺷﺎن را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا ﺑﺮﺳﻨﺪ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎﯾﺪ وﺳﻮاس را ﮐﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺖ و اﯾﺪه ﺑﻪ اﺟﺮا ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮد. ﺑﺮای اﺟﺮاﯾﯽ ﺷﺪن ﺳﺮﯾﻊ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﻧﯿﺎز ﺑﻪ داﺷﺘﻦ جو مناسب برای ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر اﺳﺖ. در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ محیط کسب و کار در ﮐﺸﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ اﻣﮑﺎن اﯾﺠﺎد ﺳﺮﯾﻊ استارتاپ وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن ﻓﻀﺎی ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاﻧﻊ اﺻﻠﯽ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی اﺳﺘﺎرﺗﺎپﻫﺎ در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﯾﻦ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎرﻫﺎ را ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ و ﯾﺎ ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار ﮐﻨﺪ.
۵- ﺿﻌﻒ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ اﺳﺘﺎرتاﭘﯽ
اکوسیستم یا زیست بوم در ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﺎده، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺮای ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی اﺳﺘﺎرتاپ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ آن‌ها وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﺳﺘﺎرتاپ اﻣﯿﺪ چندانی داﺷﺖ .ﻣﺮاﮐﺰ رﺷﺪ و ﺷﺘﺎب دﻫﻨﺪهﻫﺎ، ﻣﺮاﮐﺰ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری، رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ، داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎ و ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزﺷﯽ، ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﻧﻈﺎم ﺣﻘﻮﻗﯽ از ﺟﻤﻠﻪ اﺟﺰای اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ اﺳﺘﺎرتاپ ﻫﺴﺘﻨﺪ .اﯾﻨﮑﻪ در تهران اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ موفق‌تر از ﻧﻘﺎط دﯾﮕﺮ کشور ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻔﺎوت در ﻫﻤﯿﻦ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ مثل نبود فضای کار اشتراکی، سرمایه‌گذار و شتاب‌دهنده اﺳﺖ. ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺸﻮر ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﮐﺸﻮر ﻣﺎ در اﯾﻦ ﻣﻮارد دارای ﺿﻌﻒ ﺟﺪی اﺳﺖ و اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻣﺮاﮐﺰ رﺷﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮐﺎﻓﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارﻧﺪ و ﯾﺎ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﺑﻮده و ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎری ﮐﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ دادن وامﻫﺎی ﺑﺎﻧﮑﯽ ﮐﻢ ﺑﻬﺮه اﺳﺖ. اکثر مراکز شتاب‌دهی به صورت حرفه‌ای فعالیت نمی‌کنند. ﺻﻨﺪوقﻫﺎی ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﺗﺨﺼﺼﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ و ﺻﻨﺪوقﻫﺎی ﺣﺎﻣﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاریﻫﺎی ﺑﺎ رﯾﺴﮏ ﺑﺎﻻ وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﻫﻢ دارای ﺧﻼ ﺟﺪی در ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻧﻮآوریﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺣﻘﻮق ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﮐﺎراﯾﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ اﺳﺘﺎرتاﭘﯽ دارای ﺿﻌﻒ ﺟﺪی ﺑﺎﺷﺪ و ﻓﻀﺎی ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ اﺳﺘﺎرتاپﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. متاسفانه سازمان‌های دولتی مربوطه به استارتاپ نیروهای متخصصی را در اختیار ندارند و در بیشتر مواقع همین نبود تخصص باعث ایجاد تصمیمات اشتباه و ضرر به کسب و کارها می‌شود.
6- بازار انحصاری
اگر قصد راه اندازی استارتاپ در بازارهایی دارید که به صورت انحصاری در اختیار دولت است بهتر است وقت و انرژی خود را هدر ندهید، بیخیال این ایده شوید و به سراغ ایده‌های دیگری بروید. با توجه به انحصار در برخی بازارها دولت اجازه‌ی این کار را به شما نمی‌دهد. انحصار باعث شده در بازارهای انحصاری رقابتی وجود نداشته باشد و استارتاپی هم در این زمینه شکل نگیرد.
چالش‌های استارتاپ از دید کسب و کارها و سرمایه گذاران
طبق نظرسنجی آکادمی چرخ که بین 12 شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر و 37 استارتاپ ایرانی انجام شده است 6 عامل به عنوان چالش‌های اصلی استارتاپ‌ها در ایران در نظرسجی معرفی شد:
- هم تیمی‌های ضعیف
- محصول بی‌کیفیت
- رقابت شدید / بازاریابی ضعیف
- مدل کسب و کار اشتباه
- اطلاعات ناکافی از بازار
- سرمایه ناکافی
اولویت‌بندی این چالش‌ها توسط استارتاپ‌ها به شرح زیر انجام شده است:
1- سرمایه ناکافی 73 درصد
2- هم تیم‌های ضعیف 59 درصد
3- اطلاعات ناکافی از بازار 35 درصد
4- مدل کسب و کار اشتباه 16 درصد
5- محصول بی کیفیت 8 درصد
6- رقابت شدید / بازاریابی ضعیف 3 درصد
با توجه به ریسک بالای سرمایه گذاری بر استارتاپ‌ها و شرایط اقتصادی کشورمان باید به سرمایه گذاران حق داد که به سرمایه گذاری خطرپذیر تمایل زیادی نشان ندهند و ترجیح دهند بر روی مواردی که ریسک کمتری دارند سرمایه گذاری کنند. از طرفی به دلیل وجود تحریم‌ها سرمایه‌گذارهای خارجی امکان سرمایه گذاری بر استارتاپ‌های ایرانی را ندارند. ولی با موفقیت برخی استارتاپ‌ها در ایران که در این چند سال رشد سریعی را شاهد بوده‌اند به نظر می‌رسد سرمایه گذران رغبت بیشتری برای سرمایه گذاری پیدا کرده باشند.
و اما اولویت بندی چالش‌ها توسط شرکت‌های سرمایه گذاری خطر پذیر به شرح زیر است:
1-هم تیمی‌های ضعیف 67 درصد
2- رقابت شدید / بازاریابی ضعیف 50 درصد
3- مدل کسب و کار اشتباه 42 درصد
4- اطلاعات ناکافی از بازار 42 درصد
5- محصول بی کیفیت 25 درصد
6- سرمایه ناکافی 17 درصد
با توجه به آرای استارتاپ‌ها و سرمایه گذاران به نظر می‌رسد سرمایه گذاران وجود تیم ضعیف و بازاریابی ضعیف را عامل شکست استارتاپ‌ها می‌دانند در حالی که استارتاپ‌ها معتقدند سرمایه گذار برای راه اندازی استارتاپ در ایران وجود ندارد.
نتیجه گیری
به شما پیشنهاد می‌کنم اگر قصد راه اندازی استارتاپ را دارید قبل از هر کاری تحقیق بازار را فراموش نکنید و ارزیابی کنید آیا این ایده‌ی شما قبلا در بازار اجرا شده یا خیر، اگر اجرا نشده آیا مشتری حاضر است به خاطر آن پولی پرداخت کند؟ بعد از اعتبار سنجی ایده به سراغ افرادی با انگیزه و متخصص برای تشکیل تیم باشید و سپس به دنبال طراحی محصول، مدل کسب و کار، پیش بینی مالی و تحلیل رقبا باشید.
سعی کنید همیشه از افراد با تجربه در حوزه‌ی استارتاپ، منتورها و شتاب دهنده‌ها کمک بگیرید که سرعت عمل بالایی داشته باشید و بی گدار به آب نزنید!
چالش دیگری که استارتاپ‌ها با آن درگیر هستند اجاره‌ی مکانی برای استقرار تیم است. با وجود پیشرفت تکنولوژی و وجود ابزارهای مختلف شرایط دورکاری نسبت به گذشته بسیار بهبود یافته و بسیاری از استارتاپ‌های مطرح ایرانی به دلیل کاهش هزینه و اتلاف وقت دورکاری را ترجیح می‌دهند. ما سعی کردیم ابزارهای مورد نیاز تیم برای دورکاری از قبیل تلفن ابری، فکس اینترنتی، صندوق صوتی را در قالب سرویس نوپا ویژه استارتاپ‌ها قرار دهیم که برای ارتباط تیمی و ارتباط با مشتری مقرون به صرفه است و امکانات زیادی در اختیار شما قرار می‌دهد.
لازم به ذکر است اگر مواردی چون وجود تیمی قوی و موثر، بازاریابی حرفه‌ای، مدل کسب و کار و تحقیق بازار را فراموش نکنید سرمایه‌گذارهای زیادی حاضر به سرمایه گذاری روی استارتاپ شما خواهند شد.
چه چالش‌های دیگری منجر به شکست استارتاپ‌ها در ایران می‌شود؟
