در دنیای مدرن امروز که حتی ارتباطات شکل جدیدی به خود گرفته‌اند، فناوری تلفن ویپ VoIP (Voice over Internet Protocol) به دلیل انعطاف‌پذیری، هزینه کم و امکانات پیشرفته، جایگزین خطوط تلفن سنتی شده‌اند. دو مفهوم سیپ فون (SIP Phone) و سیپ ترانک (SIP Trunk) در این حوزه از مفاهیم کلیدی هستند که هر کدام کاربرد و ویژگی خاص خود را دارد.
در این مقاله، به بررسی تفاوت سیپ فون و سیپ ترانک، مزایا و معایب آنها، و کاربردهایشان در کسب‌وکارها می‌پردازیم.
سیپ فون چیست؟
سیپ فون یا تلفن مبتنی بر پروتکل SIP (Session Initiation Protocol)، دستگاه یا نرم‌افزاری است که از پروتکل SIP برای برقراری تماس‌های صوتی یا تصویری از طریق شبکه‌های IP (مانند اینترنت) استفاده می‌کند. این فناوری به کاربران امکان می‌دهد تماس‌های تلفنی را بر بستر اینترنت و بدون نیاز به سیم‌کشی تلفنی برقرار کنند. سیپ فون ممکن است به صورت سخت‌افزاری، مانند: تلفن‌های تحت شبکه یا IP Phone، یا نرم‌افزاری مانند: سافت فون نصب‌شده روی کامپیوتر یا گوشی هوشمند باشد.
ویژگی‌های اصلی سیپ فون چیست؟
سیپ فون یا در واقع سیستم‌های تلفنی که با پروتکل سیپ فون کار می‌کنند ویژگی‌های متفاوتی دارند از جمله مهم‌ترین آن این است که هر سیپ فون اغلب برای یک خط تلفن طراحی شده است و برقراری تنها یک تماس در هر زمان وجود دارد.
همچنین سیپ فون‌ها چون از طریق اتصال به اینترنت قابل استفاده هستند، به مکان خاصی وابسته نیستند. نصب و راه‌اندازی آنها هم آسان است و با استفاده از دستگاه‌های ATA (Analog Telephone Adapter) یا تلفن‌های تحت شبکه، می‌توان سیپ فون را به راحتی راه‌اندازی کرد.
سیپ فون هم امکاناتی مانند انتقال تماس، ضبط مکالمه و شماره‌گیری خودکار را دارد و برای کاربری شخصی یا کسب و کارهای کوچک با نیازهای کم مناسب است.
مزیت‌ها و معایب استفاده از سیپ فون
شاید در نگاه اول به نظر برسد که چون سیپ فون تنها تماس‌های تک‌کاناله را فراهم می‌کند، استفاده آن مناسب نباشد، اما در واقع، این انتخاب مزیت‌های زیر را به همراه دارد:
هزینه پایین استفاده از سیپ فون: این سیستم به زیرساخت‌های پیچیده یا هزینه‌های بالای نگهداری نیاز ندارد.
جابجایی آسان خط تلفن: کاربران سیپ فون می‌توانند خط تلفن خود را در هر جایی که به اینترنت دسترسی دارند، استفاده کنند.
کیفیت صدای HD تماس‌ها: انتقال صدا بر بستر اینترنت اغلب کیفیت بهتری نسبت به تماس از طریق خطوط آنالوگ دارد.
امکان اتصال به ابزارها: اتصال به سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و ابزارهای دیگر در سیپ فون وجود دارد.
از مهم‌ترین معایب سیپ فون به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
محدودیت در تعداد تماس‌ها: هر خط سیپ فون تنها یک تماس همزمان را پشتیبانی می‌کند، که برای سازمان‌های بزرگ با حجم تماس بالا مناسب نیست.
وابستگی به اینترنت: کیفیت تماس به پهنای باند و پایداری اینترنت وابسته است.
نیاز به دانش تخصصی: راه‌اندازی سیپ فون روی برخی دستگاه‌ها ممکن است نیاز به دانش فنی داشته باشد.
سیپ ترانک چیست؟
سیپ ترانک یک فناوری پیشرفته‌تر است که به سازمان‌ها امکان می‌دهد چندین تماس همزمان از یک خط تلفن داشته باشند. سیپ ترانک در واقع یک کانال ارتباطی است که بین سیستم تلفنی سازمان (مانند PBX یا سرور VoIP) و شبکه مخابراتی (PSTN) ایجاد می‌شود. این فناوری از پروتکل SIP برای انتقال صوت و تصویر استفاده می‌کند.
ویژگی‌های کلیدی سیپ ترانک چیست؟
برخی از ویژگی‌های سیپ ترانک مانند سیپ فون است ولی سیپ ترانک امکانات بیشتری هم در اختیار کاربر قرار می‌دهد، به صورت کلی سیپ ترانک ویژگی‌های زیر را دارد:
امکان برقراری چندین تماس همزمان: سیپ ترانک اجازه می‌دهد تعداد زیادی تماس همزمان را داشته باشید، به عنوان مثال 30 تماس یا بیشتر. همچنین این تماس‌ها می‌توانند تماس ورودی یا خروجی باشند.
مقیاس‌پذیری آسان: در سیپ ترانک، امکان افزایش یا کاهش تعداد کانال‌ها بر اساس نیاز سازمان وجود دارد.
شماره‌های چندرقمی متنوع: سیپ ترانک اغلب با شماره‌های 4، 5 یا 8 رقمی ارائه می‌شود که برای کسب‌وکارهای بزرگ اعتبار بیشتری ایجاد می‌کند و همچنین تنوع بیشتری را برای انتخاب به مشترک می‌دهد.
عدم وابستگی به مکان فیزیکی: سیپ ترانک هم مانند سیپ فون، به دلیل استفاده از اینترنت، نیازی به سیم‌کشی یا دفتر کار فیزیکی ندارد.
امکان اتصال با سیستم‌های VoIP: سیپ ترانک به راحتی با سانترال‌های تحت شبکه یا سرورهای VoIP ادغام می‌شود و امکانات کامل یک سانترال را ارائه می‌دهد. همچنین سیپ ترانک به ابزارهای دیگر سازمان مانند CRM هم وصل می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: تفاوت تلفن ثابت و سانترال
نقاط مثبت و منفی سیپ ترانک
استفاده از سیپ ترانک در شرکت‌ها بسیار رایج است و دلیل آن می‌تواند مزایای آن باشد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
کاهش هزینه‌های راه‌اندازی و نگهداری: سیپ ترانک هزینه‌های تماس تلفنی را کاهش می‌دهد و همچنین با حذف تجهیزات مربوط به سیستم آنالوگ، هزینه راه‌اندازی سیستم تلفنی را کاهش می‌دهد.
افزایش انعطاف‌پذیری سازمان: سیپ ترانک با امکان اضافه‌کردن سریع کانال‌های جدید بدون نیاز به سخت‌افزار اضافی، سازمان را منعطف‌تر می‌سازد.
پشتیبانی از تماس‌های صوتی و تصویری: سیپ ترانک علاوه بر صوت، امکان انتقال ویدیو و پیام متنی را فراهم می‌کند.
بهبود اعتبار سازمان: استفاده از شماره‌های چندرقمی باعث جلب اعتماد مشتریان و افزایش فروش می‌شوند و همچنین سیستم تلفنی همراه با پیام آغازین شخصی‌سازی شده و داخلی‌های متعدد وجهه بهتری برای کسب و کار فراهم می‌سازد.
مدیریت آسان و آنلاین تماس‌ها: سیپ ترانک اغلب همراه با یک پرتال آنلاین ارائه می‌شوند و امکان نظارت و مدیریت تماس‌ها به صورت آنلاین را در اختیار مشترکین قرار می‌دهند.
در کنار این مزیت‌ها سیپ ترانک نکات منفی هم دارد که البته در بسیاری از ارائه‌دهندگان تلفن ابری که از سیپ ترانک استفاده می‌کنند، برطرف شده است.
از مهم‌ترین نقدهایی که به سیپ ترانک وارد می‌شود عبارت هستند از: نیاز این فناوری به زیرساخت‌های قوی مانند سانترال تحت شبکه یا سرور VOIP نیاز دارد. در نتیجه هزینه راه‌اندازی اولیه آن بالا است و البته نیاز به یک متخصص برای تامین امنیت شبکه ارتباطی دارد.
البته این معایب توسط ارائه‌دهندگان تلفن ابری برطرف شده است و به عنوان مثال تلفن ابری دفتر شما، نه نیاز به تهیه زیرساخت، هزینه بالا و نه جایی برای نگرانی امنیت ارتباطات دارد.
پیشنهاد مطالعه: مقایسه تلفن اینترنتی و سیپ ترانک؛ کدام مناسب من است؟
تفاوت سیپ فون و سیپ ترانک
بزرگترین تفاوت سیپ فون و سیپ ترانک، تعداد تماسی است که همزمان می‌توانند برقرار کنند. برای درک بهتر تفاوت‌های این دو فناوری، بهتر است از یک تمثیل استفاده کنیم.
در این تمثیل، می‌توان سیپ فون را به یک جاده یک‌بانده تشبیه کرد که فقط یک خودرو (تماس تلفنی) می‌تواند از آن عبور کند. در مقابل، سیپ ترانک مانند یک آزادراه چندبانده است که چندین خودرو به طور همزمان در آن حرکت می‌کنند.
حالا این سوال پیش می‌آید که کدام فناوری برای کسب و کار شما مناسب است؟ در زمان انتخاب بین سیپ فون و سیپ ترانک باید به نیازهای کسب‌وکار خود توجه کنید.
اگر کسب‌وکار شما کوچک است، تعداد تماس‌های همزمان کمی دارید، یا به دنبال راهکاری ساده و ارزان برای ارتباطات هستید، سیپ فون گزینه بهتری است. سیپ فون برای دورکاری، فریلنسرها، یا شرکت‌های کوچک با چند کارمند ایده‌آل است.
اگر سازمان شما تماس‌های زیادی دارد، نیاز به چندین خط تلفن دارید، یا می‌خواهید سیستم تلفنی خود را با ابزارهای پیشرفته مانند CRM یکپارچه کنید، سیپ ترانک مناسب‌تر است.
اما واقعیت این است که در زمان انتخاب سیستم مدیریت تماس، لازم نیست چندان به تفاوت سیپ فون و سیپ ترانک توجه کنید و یکی از این دو فناوری رو انتخاب و راه‌اندازی کنید. یکی از بهترین راهکارهای مدرن برای استفاده از فناوری‌های VoIP، سرویس تلفن ابری است.
برای استفاده از سرویس تلفن ابری دفتر شما، کافی است متناسب با میزان دقایق مکالمه، یک بسته را انتخاب کنید و بقیه کارها را به دفترشما بسپارید. شما از یک خط تلفن ثابت با تمامی امکانات یک سیستم تلفن گویا استفاده می‌برید و تنها به میزان مصرف هزینه می‌پردازید. و چه انتخابی از این بهتر و کم‌دردسرتر است؟!
